معرفی کلی بنا :
در چند سال اخیر معماری کشورمان سمت و سویی مدرن پیدا کرده است. برای آشنایی بیشتر با این موضوع به تحلیل خانه ای با سبکی مدرن خواهیم پرداخت که در آن از تکنیک های روز همراه با نوآوری وخلاقیت با توجه به اقلیم منطقه ای به کار گرفته شده است.

تصویر 1-  نمایی از ضلع شرقی بنا

نکته قابل توجه در آن به کار گیری پوسته ای روی بنا به عنوان ارتباط بنا با سایت و محیط پیرامون آن می باشد، در ادامه به بررسی بیشتر طراحی معماری  این بنا ، فضاها، نوع سازه و تکنیک های به کار گرفته شده و مواردی دیگر خواهیم پرداخت.

تصویر2- نما از ضلع جنوبی بنا
 

موقعیت ملک :

این بنا در کشور ایران، توابع شهر تهران منطقه لواسان واقع شده است. بنا در زمینی هموار، بدون شیب و همچنین دارای فضای سبز و طبیعی با چشم اندازهای زیبا از سمت شمالی کوه ها تا فضای سبز جنوبی می باشد. براساس ضوابط شهرداری لواسان، می بایست بنا در یک سمت سایت قرار گیرد و باقیمانده زمین به فضای سبز اختصاص داده شود.

تصویر3- نمایی از ضلع جنوبی بنا که هماهنگی با خط آسمان در بافت موجود دارد.

معماری بنا:

پروژه ی خانه دوپوسته ی لواسان توسط رضا دانشمیر در سال 1380 به سبک مدرن در دو طبقه طراحی و اجرا شده است.

از لحاظ حجم شناسی معمار از  ترکیب احجام هندسی مانند مربع و مستطیل و پر و خالی کردن آنها از زوایا و جهت های مختلف به منظور رعایت اصول زیباشناسی بهره گرفته است. شایان ذکر است که بازی با احجام صرفا به منظور زیبایی شناسی نبوده بلکه به قرارگیری آنها با توجه به موقعیت نورگیری توجه داشته است مانند تراس طبقه دوم که در ضلع شرقی خانه با توجه به نور مفید شرق و دید مطلوب به فضای سبز و طبیعی زمین واقع شده است.

نکته قابل توجه در طراحی که با نوآوری و خلاقیت همراه بوده پوسته به کار رفته روی بنا می باشد که از جنس کامپوزیت بوده و به سبک معماری خطی اجرا شده است.این پوسته نیمه شفاف به منظور یکپارچه کردن فضای داخلی با فضاهای سبز عمومی، به گونه ای طراحی شده که فضاهای داخلی و فضاهای سبز بیرونی با یکدیگر ارتباط برقرار می کنند.این پوسته نیمه شفاف نه تنها مرز بین خانه و فضای سبز بیرون را از بین  نمی برد بلکه نوعی ارتباط خاص بین خانه و فضای سبز مجموعه ایجاد می کند به تعبیر هنرمندانه گویی دیالوگی بین فضای داخلی ساختمان و فضای سبز برقرار می کند که این خود گویای حس لطیف طراح می باشد.

البته به این جهت نیمه شفاف خوانده می شود که طراح از به کار گیری پوسته صلب و در عین حال شفاف مانند شیشه خودداری کرده است وضمن نیمه شفاف ومرموز بودن آن نوعی سوال وچالش در ذهن مخاطب ایجاد می کند که در نهایت˛ پاسخ این چالش رسیدن به نوعی ارتباط بین فضای داخلی ساختمان و فضای سبز بیرونی می باشد. این پوسته مسیری را به وجود می آورد که از طریق تراس طبقه اول و یک رمپ و یک راه پله، خودش را تا فضای باز می کشاند. این پوسته به وسیله راه پله داخلی به طبقه همکف و زیرزمین مرتبط می شود، بدین ترتیب یک جریان پیوسته و سیال در کل بنا و ارتباط آن با فضای سبز پیرامون جاری می شود.

از لحاظ زیباشناسی پر و خالی بودن پوسته نمای زیبایی به ساختمان داده است علاوه بر این خالی بودن پوسته در ضلع جنوبی و شمالی امکان دید مطلوب از کوه ها و مجموعه فضای سبز را ایجاد کرده است.

تصویر4-  پوسته سازی در بنا و روند شکل گیری حجم

در طراحی نما نیز از دو رنگ متضاد سیاه و سفید نیز بهره گرفته شده است.نوع مصالح مصرفی در نمای ساختمان از کامپوزیت، شیشه، سنگ و ... می باشد.

تحلیل پلان ها:
 

تصویر5-  پلان طبقه اول

برای بررسی بیشتر به تحلیل پلان و فضاهای داخلی می پردازیم. در طراحی فضاهای داخلی(پلان) سلسه مراتب ها و همجواری عرصه های خصوصی و نیمه خصوصی نیز رعایت شده است.

در طبقه اول عرصه های عمومی مثل پذیرایی (نشیمن) و آشپزخانه و... قرار دارد با گذشتن از پلکان داخلی در طبقه دوم با عرصه  های خصوصی تر مانند اتاق خواب ها روبه رو می شویم. ورودی ضلع غربی به گونه ای طراحی شده است که پس از ورود به ساختمان در فضای مکثی قرار خواهیم گرفت که بعد از آن˛ هم پلکان را در اختیار داریم و هم راهرویی که به سالن نشیمن منتهی می  شود قابل ذکر است که با این نوع طراحی سالن نشیمن دیدی به ورودی ساختمان واقع در ضلع غربی ندارد که این خود نوعی رعایت سلسه مراتب عرصه های خصوصی و نیمه خصوصی در طراحی مسکونی می باشد.

در عین حال ورودی در ضلع شمالی ساختمان مستقیما به نشیمن راه پیدا می کند و این خود  نوعی اختیار را برای کاربران با توجه به نیاز ایجاد می کند.همچنین ورودی دیگری در ضلع شرقی از اتاق نشیمن برای قرار گیری در فضای سبز از طریق پله و رمپ وجود دارد.

ورودی: ورودی به مجموعه از ضلع شمالی شامل ورودی پیاده و ورودی سواره می باشد. یک ورودی در ضلع غربی بنا قرار دارد که به ساختمان وارد می شود. از ضلع شرقی و شمالی بنا نیز امکان قرار گیری در فضای سبز و محوطه ( از طریق رمپ و پله ) وجود دارد. که این خود نوعی تنوع و حرکتی سیال در مسیر حرکتی و قرارگیری در محوطه را ایجاد خواهد کرد.

تصویر6-  پلان طبقه دوم

برای درک بهتر روابط فضایی به ترسیم سیرکولاسیون روابط فضایی می پردازیم :

تحلیل سازه ای بنای مورد نظر:

سازه به کار گرفته شده در بنا از نوع فلزی می باشد با اینکه هرکدام از سازه های فلزی یا بتنی مزایا و معایب خود را دارند ولی با توجه به تعداد طبقات استفاده از سازه فلزی مقرون به صرفه تر بوده است.

تصویر7-  برش از بنا
 

فناوری های نوین وتکنولوژی جدید به کار گرفته شده در بنا:

تکنیک به کار گرفته شده در بنا استفاده از پوسته ای نیمه شفاف از جنس کامپوزیت به سبک معماری خطی روی ساختمان می باشد که علاوه بر ایجاد کردن تنوعی در ساخت و سازهای منطقه ای با نوآوری و خلاقیت در طراحی نما که بحث قابل توجه ای در معماری امروز کشور ما می باشد نیز همراه بوده است.

همچنین این پوسته بستر ساز نوآوری دیگری همچون ارتباط بنا با سایت و محوطه می باشد. تلفیق معماری به کار گرفته شده در پوسته به سبک خطی و بازی با احجام هندسی در خود بنا، نیز گونه ای دیگر از نوآوری و تکنیک به کار گرفته شده توسط معمار در طراحی بنا می باشد.   

تصویر8-  تکنولوژی به کار رفته (پوسته روی بنا)